ज्येष्ठ साहित्यिक वि. वा. शिरवाडकर (कुसुमाग्रज) यांचा जन्मदिवस मराठी भाषा गौरव दिन म्हणून साजरा केला जातो. राज्य मराठी विकास संस्थेतर्फे यानिमित्ताने दोन महत्त्वपूर्ण पुरस्कार देण्यात येतात.
मराठी भाषेसाठी काम करणाऱ्या व्यक्ती आणि संस्था यांच्या पाठीवर कौतुकाची थाप म्हणून आणि प्रोत्साहन देण्यासाठी त्यांना हे पुरस्कार देण्यात येतात. सुरुवातीला या पुरस्काराचे स्वरुप रोख रक्कम रु.१ लाख, सन्मानचिन्ह व मानपत्र असे होते. तर सन २०१७-१८ पासून पुरस्काराच्या रकमेत वाढ करून ती प्रत्येकी रु. २ लाख इतकी करण्यात आली आहे. या पुरस्कार सोहळ्यादरम्यान उपस्थितांसाठी विविध सांस्कृतिक कार्यक्रमांचे आयोजन करण्यात येते. या सोहळ्यासाठी मराठी भाषा मंत्री, सांस्कृतिक मंत्री, महापौर, खासदार, आमदार व इतरही नेतेमंडळी आणि मान्यवर यांच्या उपस्थितीत हा कार्यक्रम सोहळा पार पाडला जातो.
——–♦ पुरस्कारांचे मानकरी ♦——–
वर्ष २०१५ – डॉ. मॅक्सीन बर्नसन, फलटण
वर्ष २०१६ – श्रीमती यास्मिन शेख, पुणे.
वर्ष २०१७ – अविनाश बिनीवाले, पुणे.
वर्ष २०१८ – कल्याण काळे, पुणे.
वर्ष २०१९ – प्रा. डॉ. आर. विवेकानंद गोपाळ, तंजावर
वर्ष २०२० – डॉ. सुधीर नरहर रसाळ, औरंगाबाद
वर्ष २०२१ – डॉ. रमेश वरखेडे, नाशिक ( व्यक्ती )
वर्ष २०२१ – मराठी अभ्यास परिषद, पुणे ( संस्था )
वर्ष २०२२ – डॉ. विठ्ठल वाघ, अकोला ( व्यक्ती )
वर्ष २०२२ – महाराष्ट्र साहित्य परिषद, पुणे ( संस्था )
वर्ष २०२३ – डॉ. प्रकाश परब ( व्यक्ती )
वर्ष २०२३ – वाङ्मय चर्चा मंडळ, बेळगांव ( संस्था )
वर्ष २०२४ – डॉ. रमेश सूर्यवंशी ( व्यक्ती )
वर्ष २०२४ – मुंबई मराठी ग्रंथसंग्रहालय, मुंबई ( संस्था )
——–♦ पुरस्कारांचे मानकरी ♦——–
वर्ष २०१५ – श्रीमती बेबीताई गायकवाड, अहमदनगर.
वर्ष २०१६ – श्री. श्याम जोशी, बदलापूर.
वर्ष २०१७ – मराठी विज्ञान परिषद, मुंबई.
वर्ष २०१८ – श्री. हरिश्चंद्र बोरकर, भंडारा.
वर्ष २०१९ – श्री. अनिल गोरे (मराठी काका), पुणे.
वर्ष २०२० – श्री. संजय जनार्दन भगत, पुणे आणि मराठी साहित्य परिषद, तेलंगण राज्य
वर्ष २०२१ – डॉ. चंद्रकांत पाटील, पुणे ( व्यक्ती )
वर्ष २०२१ – मराठी अभ्यास केंद्र, मुंबई ( संस्था )
वर्ष २०२२ – डॉ. द. ता. भोसले, सोलापूर ( व्यक्ती )
वर्ष २०२२ – कोकण मराठी साहित्य परिषद, रत्नागिरी ( संस्था )
वर्ष २०२३ – श्री. कौतिकराव ठाले पाटील ( व्यक्ती )
वर्ष २०२३ – कुसुमाग्रज प्रतिष्ठान, नाशिक ( संस्था )
वर्ष २०२४ – श्रीमती भीमाबाई जोंधळे ( व्यक्ती )
वर्ष २०२४ – मराठवाडा साहित्य परिषद, छत्रपती संभाजीनगर ( संस्था )
** पुरस्कार वितरणाची क्षणचित्रे २०२४**